Middeninkomens

Een column van Rob Kusters

Onze minister van financiën Wopke Hoekstra heeft ze ontdekt: de middeninkomens. Ik vermoed dat het over mensen gaat. En dan nog wel mensen die een inkomen verwerven dat als middeninkomen wordt betiteld. Ofschoon er geen vaste definitie bestaat, gaat het CBS uit van een inkomen tussen € 35.000 en € 70.000. Hoeveel mensen in deze categorie zitten, is niet bekend. Het moet wel een grote groep zijn. Ik zou durven zeggen dat het de ruggengraat van de samenleving is. Maar dat is dan misschien wel omdat ik me er goed mee kan identificeren. Omdat ik houd van vlijtige mensen.

Wat wil Hoekstra hier nu mee? Politici hebben altijd een verborgen agenda. Veelal leidt die naar een persoonlijk belang. Ik heb Hoekstra in de aanloop naar de verkiezingen voor de Provinciale Staten mogen ontmoeten en hij maakte op mij een hele goede indruk: deskundig, integer, maar wel politiek bewust. Hij is natuurlijk nu in de ban van de derde dinsdag van deze maand: 17 september 2019. Door nu uitdrukkelijk te praten over de middeninkomens laat hij doorklinken dat deze groep moet worden geknuffeld. De middeninkomens zijn uiteraard niet vergeten dat de aankondiging van de koopkrachtverbetering in 2019 op een fiasco is uitgelopen. Dagelijks zien we minderheden op straat aandacht vragen voor hun problematiek en inspelen op onze emoties. De middeninkomens zijn dan echter aan het werk. In het weekend staan ze langs het voetbal- of hockeyveld, moeten ze de achterstallige post doornemen, de weekendbijlage van de krant lezen, een gezinsuitje organiseren, de boodschappen doen en hun huis en tuin onderhouden. Geen ruimte voor protest dus.

Hoekstra vindt dat de middeninkomens miskend zijn. Dat zijn mijn woorden. Hij komt voor ze op. Dat belooft wat in de aanstaande miljoenennota. Gaat er dan iets gebeuren met de strafheffing op hypotheekrenteaftrek, met de oneerlijke Toeslagenwet, met de ridicule regeling voor privé gebruik auto van de zaak, met de absurde gemeentelijke heffingen, met de torenhoge accijnzen op genotsmiddelen en brandstof, met de energieheffing? Het is heel makkelijk om te voorspellen dat dit niet gaat gebeuren. Middeninkomens, die ook ZZP-er zijn, verliezen (een deel van) de zelfstandigenaftrek. Middeninkomens, die ook DGA zijn, zien de beloofde vermindering van de vennootschapsbelasting opgaan in rook. De geschiedenis herhaalt zich. Het is niet moeilijk om te voorspellen dat we weer koopkrachtverbeteringen beloofd krijgen later deze maand, maar er zal niets van terecht komen.

Als je de pech hebt dat je aan de bovenkant van de middeninkomens uitkomt met je inkomen, mis je alle begunstigende regelingen. Je mag geen ziektekosten aftrekken, krijgt geen enkele toeslag, valt bij alle inkomensafhankelijke regelingen buiten de boot. Als je baas je ook nog straft met een auto van de zaak kun je de vakantieplannen wel doorstrepen. Dat is dus het draagkrachtbeginsel: degene die in de middengroep zit, pakken we drie keer. Maar die mensen hebben toch stemrecht? Ze zullen toch wel electoraal roeren als ze doorhebben dat ze zo gepakt worden? Helaas zijn er in deze groep ook kiezers die gevoelig zijn voor milieu- en klimaatthema’s of dierenleed, zodat hun stemgedrag een versnipperd landschap oplevert. Ze zijn dus geen electoraal homogene groep. Daarmee zijn we terug bij Hoekstra. Hij probeert ze te verenigen onder het begrip middeninkomens en ze vervolgens te binden aan zijn politieke beweging: het CDA. Was Hoekstra niet ook een van de potentiële opvolgers van Sybrand Buma als partijleider?

Hoekstra heeft een economische truc in gedachten. Hij gaat extra geld lenen, omdat hij hierop een vergoeding krijgt. Ja, u leest het goed. Als de staat geld leent, hoeft ze geen rente te betalen, maar krijgt ze rente. Dat geld wil de staat dan in een fonds stoppen waarmee het bedrijfsleven kan worden gestimuleerd. Maar iedereen is toch al aan het werk? Hoe kunnen we dan nog groei realiseren? Of mag het fonds uitsluitend in arbeidsvervangende innovatie investeren? En wie bepaalt dat? Wat mij betreft komt er helemaal geen fonds. Ik krijg er de kriebels van als ambtenaren een grote pot geld in handen krijgen, die zij aan goede doelen mogen besteden. Onze klanten zullen er geen euro van terug zien. De politiek Den Haag kan zich alvast schrap zetten voor de volgende grote parlementaire enquête.