Coronaschuld

Het voorspelbare is uitgekomen. Ondernemers die coronasteun hebben gehad, zitten enorm in hun maag met de terugbetaling van de uitgestelde belastingen en de teveel ontvangen bijdragen. De bedenkers van deze ellende zijn inmiddels demissionair en zitten onder hun bureau. Daar valt niet veel meer van te verwachten. De belastingdienst heeft aangekondigd dat de deurwaarders in de startblokken staan om beslagen te gaan leggen en andere invorderingsmaatregelen uit te voeren. Het slagveld wordt voorbereid.

Het is natuurlijk stoer om te roepen als overheidsdienst dat je gaat handhaven. In de eerste plaats heeft handhaven geen enkele zin als er geen verhaalsmogelijkheden zijn. In de tweede plaats zullen rechters zich ook nog wel met de invordering gaan bemoeien. Daarnaast zullen ondernemers proberen om zelf hun schulden te saneren en dan zal de belastingdienst bij een aangeboden regeling door de knieën moeten gaan. Tot 1 oktober zullen ze daarbij hetzelfde percentage van hun vordering accepteren dan dat is aangeboden aan concurrente schuldeisers.

Waarom gaan dan al die ketens failliet?

Scotch & Soda, Big Bazar, Vero Moda, misschien BCC, om er een paar te noemen. Die laatste heeft een belastingschuld van € 30 miljoen. Als je dat uit de reguliere cashflow moet ophoesten in 5 jaar, moet je dus al die jaren van je zuurverdiende geld € 6 miljoen overmaken aan de belastingdienst. Dat geld wordt door de inflatie extra zuur verdiend, sterker nog de bedrijven zijn in een verliessituatie terechtgekomen. Die inflatie hebben zij niet bedacht, maar is gecreëerd door overheden die ongeremd met geld gooien, asielstromen accepteren, zich in oorlogen mengen en onverantwoorde bedragen naar klimaatdoelen gooien. Een stel slimme economen heeft berekend dat we vanaf 2028 tenminste € 17 miljard moeten gaan bezuinigen. 2028? En de komende 5 jaar dan? Gewoon blijven doorgaan met geld lenen tegen hele hoge rentes?

Vandaag heeft de ECB voor de tiende keer op rij de rente verhoogd, een rentecurve die historisch is. Ik wil graag vanaf nú bezuinigingen zien. Maar in geen enkel verkiezingsprogramma heb ik er tot nu toe iets over gelezen. Nee, alleen maar nieuwe plannen, die geld gaan kosten.

Het argument dat we schulden doorschuiven naar volgende generaties komt niet aan. Er zijn generaties opgegroeid in een samenleving die schulden normaal is gaan vinden. Dat is voor hen een papieren werkelijkheid. Dat papier kun je gewoon doormidden scheuren en dan is de schuld weg. En als je iets te kort komt, kun je gewoon weer bijlenen. Particulieren doen dat, overheden doen dat. En bedrijven? Die kunnen dat niet. Als bedrijven geld willen aantrekken voor bijvoorbeeld het saneren van coronaschulden, dan geven de reguliere financiers niet thuis. Rabobank heeft recentelijk weer een megabedrag gestopt in een private equity fonds, dat daarmee vervolgens investeert in bedrijven. Banken willen niet meer rechtstreeks lenen aan bedrijven, tenzij het gaat om hele grote bedragen. Die private equity fondsen stropen de bedrijvenmarkten af op zoek naar lucratieve investeringen, zonder coronaschulden.

Politieke zelfmoord?

Er rest ondernemers dus niets anders dan betalen of saneren. Een (vrijwillig) akkoord sluiten met schuldeisers is een moeizame operatie. Je hebt daar deskundigen bij nodig, dus dat is kostbaar. Het is ook belangrijk om dan eerst te beoordelen of het bedrijf in de kern gezond is. Je kunt een sanering maar één keer goed doen. Faillissement is veel goedkoper. Dan ben je in één keer volledig van alle schulden bevrijd. Dat is sowieso de te volgen route als het bedrijf niet (meer) gezond is. Is het wel gezond dan is een doorstartscenario mogelijk. Maar ook daarbij wordt veel deskundigheid en ervaring gevraagd, dus opnieuw hoge kosten.

Maar toch. Gaat de belastingdienst het nu echt zo hard spelen? Is het geen politieke zelfmoord voor partijen om dat te doen in de aanloop naar de verkiezingen? Er zullen in de pers verhalen verschijnen van ondernemers die alles kwijt raken, verhalen van het optreden van de belastingdienst dat doet terugdenken aan de toeslagenaffaire. Dan gaan onze kersverse politici door de knieën, dat kan niet anders. Wat mij betreft is er dus hoop. Haal een bedrag uit de klimaatpot van Jetten en we hebben dit dossier opgelost.