Zzp-wetgeving onder druk: Wat betekent dit voor u?

De positie van zzp’ers in Nederland is al jaren onderwerp van debat, en de in 2024 rechterlijke uitspraken zorgden opnieuw voor opschudding. Zowel het Deliveroo-arrest van de Hoge Raad als het Uber-arrest van het Hof van Justitie van de EU bevestigen dat sommige werkrelaties ten onrechte als ‘zelfstandige samenwerking’ zijn aangemerkt, terwijl in de praktijk sprake is van een gezagsverhouding en dus van loondienst.

Wat speelde er in de zaken van Deliveroo en Uber?
In het Deliveroo-arrest oordeelde de Hoge Raad dat bezorgers die via het platform werkten géén echte zelfstandigen waren, ondanks het ontbreken van een arbeidsovereenkomst. Doorslaggevend was de feitelijke situatie: de bezorgers hadden nauwelijks onderhandelingsruimte en werkten onder toezicht en instructie van het platform.

Het Uber-arrest volgde kort daarna. Het Europees Hof bepaalde dat chauffeurs die via Uber rijden wél onder een arbeidsovereenkomst vielen, omdat zij in wezen onder gezag werkten. Bovendien bepaalde het Hof dat het algoritme dat Uber inzet om chauffeurs aan te sturen, eveneens als ‘gezag’ kan worden gezien.

Gevolgen voor uw onderneming
Als u regelmatig werkt met zzp’ers of freelancers, vooral in sectoren zoals logistiek, zorg, creatieve sector of techniek, dan moet u alert zijn. De kernvraag die u zich moet stellen: Is er sprake van ondernemerschap of van schijnzelfstandigheid?

De Belastingdienst en de Inspectie SZW kijken steeds scherper naar:

• de mate van gezag (bijv. instructies geven, werktijden bepalen),
• de inbedding in de organisatie,
• en het ontbreken van ondernemersrisico aan de kant van de opdrachtnemer. Als achteraf blijkt dat uw zzp’er eigenlijk een werknemer is, kan dat leiden tot naheffingen loonbelasting, premies, en boetes.

Wat kunt u nu doen?

1. Herzie uw contracten en werkwijze met zzp’ers. Leg niet alleen vast wat er wordt gedaan, maar kijk ook naar de feitelijke uitvoering.
2. Gebruik de Webmodule Beoordeling Arbeidsrelatie (WBA) om risico’s in kaart te brengen.
3. Voer een risicoanalyse uit. In hoeverre loopt uw onderneming risico op herkwalificatie van een arbeidsrelatie?
4. Laat u juridisch en fiscaal adviseren over de inzet van zelfstandigen, zeker bij langdurige of structurele samenwerking.

Tot slot
Hoewel in de praktijk het onderscheid tussen werknemer en zelfstandige steeds vaker vervaagt kunnen de juridische en fiscale gevolgen groot zijn. Als mkb-ondernemer is het verstandig om tijdig te schakelen. Zo voorkomt u vervelende verrassingen achteraf.