De wereld trilt nog na. Er is door de Amerikanen een president gekozen die niemand voor mogelijk hield. De commentaren op Trump vanuit de Nederlandse media waren snoeihard. De man is afgeschilderd als een duivel en zijn uitspraken werden tot absurde hoogten uitvergroot. Het zou toch niet kunnen gebeuren, aldus Obama, dat deze man de nucleaire codes in handen zou krijgen. Trump zou het goed kunnen vinden met Poetin, dat is toch onmiskenbaar een groot gevaar voor de democratische wereld. De Amerikanen zien zichzelf als de uitvinders van democratie en onder het mom van de verspreiding van democratie sturen ze hun militairen de hele planeet over. Dat dit telkens weer gepaard gaat met kapitalistische belangen is een taboe.
Wat heeft het beloofde land ons nu in de afgelopen decennia geleverd? Een enorme kloof tussen arm en rijk. Hoe blij zijn we met onze iPhone, de grootste verslaving van de moderne tijd? En met Google, die alles van ons weet en aan die kennis een verschrikkelijk vermogen verdient, terwijl wij denken dat alles gratis is? Als we morgen onze iPhone uitzetten en internet negeren, vallen Apple en Google en met hen vele aanpalende bedrijven, nog harder van hun sokkel dan Lehman Brothers deed in 2008. En oh ja, de financiële crisis, waarvan we nog steeds niet weten of deze voorbij is.
In economische sferen hebben onze Amerikaanse vrienden de nieuwe economische God leverage gecreëerd. Daar waar wij Nederlanders altijd de internationale toppers waren in de bedrijfseconomie, gingen we plotseling de eigen literatuur op de brandstapel gooien en was het nog slechts Amerikaanse literatuur die de klok sloeg. We kenden al het begrip hefboomeffect, maar dat was een veel te voorzichtige aanpak. Je moest je totaal werkzame vermogen tot maximale hoogte brengen door te lenen tot je niet meer kon. Banken waren de kampioenen in dit vakgebied en hielden er eigen vermogens op na die soms slechts 3% van het balanstotaal bedroegen. Ja, we moesten geloven dat hun sector andere regels had, daar snapte de buitenwereld toch niets van. We hebben het geweten. Op het moment dat ze econometristen en mathematici in huis haalden om mooie producten voor ons allen te ontwikkelen, die alleen zij zelf begrepen, hadden we natuurlijk moeten ingrijpen. We stonden erbij en keken ernaar.
Maar gelukkig is er Draghi. Het bezweren van de financiële crisis en het op stoom krijgen van de reële economie is helemaal zijn ding. Voor 80 miljard euro per maand koopt hij obligaties op. En weer snapt niemand het. VPRO’s Tegenlicht besteedde er een mooie documentaire aan. Kijk die maar niet terug, want dat is slecht voor uw nachtrust. De conclusie van Tegenlicht is dat Draghi met een experiment bezig is, dat er vooral op gericht is om tijd te winnen, om ons niet te laten zien hoe beroerd we er voor staan. In de tussentijd hoopt hij dat er een knappe kop opstaat, die de oplossing weet, of dat er een economisch wonder geschiedt.
Wonderen zijn voorbehouden aan God, maar dat willen we niet meer geloven. Ik zie al overal kerstbomen verschijnen en Essent ziet zijn energieleveranties sterk toenemen als gevolg van de vele kerstverlichting, vooral buitenshuis, want dan kan iedereen ervan genieten. Trump is de kerstman en we zullen er straks allemaal achteraan lopen, ook de Nederlandse media.
0 Reacties