Klachtplicht in het arbeidsrecht

Stel, de werkgever betaalt een onjuist aantal overuren uit. Moet je als werknemer dan tijdig hiertegen klagen? De klachtplicht wordt in de jurisprudentie zelden toegepast. Onlangs deed het Gerechtshof Amsterdam een interessante uitspraak en werd toegelicht onder welke voorwaarden de werkgever terecht een beroep kan doen op de klachtplicht.

De klachtplicht geeft eigenlijk aan dat indien werknemer niet tijdig klaagt, zijn/haar vordering komt te vervallen. De Hoge Raad heeft eerder besloten dat de klachtplicht op alle verbintenissen van toepassing is, aldus ook op de arbeidsovereenkomst. Het is echter niet eenvoudig voor een werkgever om een geslaagd beroep hierop te doen. Dit komt met name door de ongelijkheidscompensatie. De bescherming van de werknemer tegen de grote werkgever staat namelijk centraal en hier is de klachtplicht niet mee te verenigen.

In casu ging het om een horecamedewerker die van 2011 tot 2018 in dienst bij werkgever was. Na uitdiensttreding stuurde zij een brief aan werkgever dat de CAO onjuist was nageleefd ten aanzien van de inschakeling en uitbetalen van overuren.

De kantonrechter wees hier een klein gedeelte van toe. In hoger beroep gaf de werkgever ten aanzien van de overuren aan dat werknemer niet tijdig geklaagd had. Hij had – kortgezegd - eerder moeten klagen. Het Hof honoreert dit beroep.

Waarin slaagt in deze zaak het beroep op schending van de klachtplicht?
De werknemer wist dat overuren werden betaald, want dit kon hij op zijn loonstrook zien. Het ging in deze ook niet om incidentele overuren, maar om structurele overuren. Hij kon maandelijks op zijn loonstrook zien dat de overuren wel/ niet betaald werden. Daarnaast was van belang dat de CAO de mogelijkheid gaf aan werkgever om overuren te compenseren in tijd. Pas als dit niet mogelijk was, dan hoefde werkgever te compenseren in geld. Omdat de werknemer in deze pas na uitdiensttreding klaagde, kon de werkgever de uren niet meer verrekenen met tijd. De werkgever liep hierdoor schade op.

Concreet kan de werkgever dus – onder omstandigheden – een terecht beroep op schending van de klachtplicht doen als:

1. Werknemer op de hoogte was van zijn/haar rechten (in dit geval wist de werknemer dat omdat er wél overuren uitbetaald werden, maar te weinig);
2. Werknemer niet/niet tijdig heeft geklaagd;
3. Werkgever nadeel heeft geleden door het niet/niet tijdig klagen (in dit geval kon de werkgever niet meer in tijd compenseren)

Vooral het laatste onderdeel zal een probleem voor veel werkgevers opleveren, want niet in iedere CAO staat een tijd-voor-tijd regeling. Dan heb je nog het probleem dat een werknemer niet meer kan nagaan hoeveel overuren zijn gemaakt? Dit komt echter voor rekening van de werkgever. De werkgever moet nog over de stukken beschikken, aangezien er een verjaringstermijn van 5 jaar geldt.

Een beroep op de klachtplicht is dus onder omstandigheden wél mogelijk, maar dan moet de werkgever wel echt aan bepaalde eisen voldoen.