Ex-partner blijkt verplicht mee te moeten werken bij omzetting PEB in ODV

We hebben er meerdere Tripost artikelen aan gewijd: voor 1 juli 2017 moest de dga zijn pensioenopbouw in eigen beheer (PEB) stopgezet hebben. Verdere opbouw van het PEB was sindsdien niet mogelijk. Het pensioen moest afgekocht worden of omgezet worden in een oudedagsverplichting (ODV). Hiervoor was wel toestemming van de (ex-)partner vereist.

De hoge raad deed afgelopen maand echter een opvallende uitspraak m.b.t. het PEB. De zaak was als volgt: een vrouw, dga, heeft in het verleden pensioen in eigen beheer opgebouwd. Nu de wet uitfasering van PEB van kracht ging, wilde zij het PEB afstempelen van commerciële waarde naar fiscale waarde en vervolgens omzetten in een oudedagsverplichting. De vrouw moest hiervoor de toestemming van haar ex-echtgenoot hebben, met wie zij in een echtscheidingsprocedure verwikkeld was. Haar ex-echtgenoot weigerde echter deze toestemming te verlenen. In geschil bij Rechtbank Amsterdam is of de ex-echtgenoot verplicht is zijn medewerking te verlenen aan het afstempelen van het PEB en de daaropvolgende omzetting in ODV.

De rechtbank spreekt uit dat er tussen de ex-genoten sprake is van eisen van redelijkheid en billijkheid, waaronder de zogeheten postsolidariteitsgedachte. Deze eisen brengen met zich mee dat de man moet meewerken aan afstempeling van het PEB van commerciële waarde naar fiscale waarde. Naast dit oordeel, oordeelt de rechtbank ook dat de man tevens moet meewerken aan de omzetting van het PEB in een ODV.

Rechtbank Amsterdam onderbouwt haar stelling door te benoemen dat afstempeling van het dga-pensioen en de waardestijging van de aandelen in de bv, die daarvan het gevolg zijn, ook positief effect heeft voor de man. Hij deelt mee in de waardestijging van de aandelen door het finale verrekenbeding. Daarnaast zou de man in een betere positie kunnen komen wanneer de vrouw verplicht zou blijven om het PEB premievrij te handhaven en de man in zijn alimentatieverzoek op geen enkele wijze rekening houdt met de noodzaak van het aanvullen van het pensioentekort. Dat is in strijd met de postsolidariteitsgedachte dat met zich brengt dat het dekkingstekort van het pensioen naar evenredigheid van ieders aanspraken moet worden verrekend. Bovendien blijft zonder toestemming van de man de dividendklem bestaan, waardoor afwikkeling van de huwelijkse voorwaarden moeilijker wordt. Samengevat oordeelt de rechtbank op basis hiervan dus dat de man verplicht is zijn toestemming te geven voor afstempeling van het dga-pensioen en omzetting in een ODV.

Bron: ECLI:NL:RBAMS:2018:1755 (Rechtbank Amsterdam March 30, 2018).