Boekencontrole zit aanslag niet in de weg

Als u geselecteerd bent voor een boekencontrole van de fiscus, mag de inspecteur u in bepaalde gevallen al wel een navorderingsaanslag opleggen voordat die controle plaatsvindt. De fiscus hoeft dan de uitslag van het boekenonderzoek niet af te wachten, zo blijkt uit een uitspraak van het Gerechtshof Amsterdam.

Het draaide in deze zaak om een bv die nagelaten had om aangifte te doen over 2009. De inspecteur van de Belastingdienst had daarom op 27 december 2010 een zogenoemde primitieve aanslag vastgesteld en deze op 22 januari 2011 aan de bv opgelegd. De inspecteur schatte de belastbare winst van de bv op € 80.000. Bovendien legde hij een verzuimboete op. Op 15 maart 2011 deed de bv alsnog aangifte over 2009, en wel voor een flink hoger bedrag: € 321.309. De inspecteur legde daarom op 7 mei een fikse navorderingsaanslag op. De bv stapte naar de rechter om deze navordering te betwisten.

Navordering alleen mogelijk bij nieuw feit Wat de inspecteur namelijk niet wist, is dat de bv op 16 december 2010 was geselecteerd voor een boekencontrole. De bv ontving de aankondiging van de controle op 10 januari. De bv stelde dat de inspecteur onrechtmatig had gehandeld door een aanslag op te leggen zonder de uitkomst van het boekenonderzoek af te wachten. Voor een navordering is namelijk een nieuw feit nodig. Dit betekent dat navorderen alleen gebeurt als de Belastingdienst niet eerder op de hoogte kon zijn van het feit dat de primitieve aanslag te laag was. Bovendien vond de bv dat er sprake was een ambtelijk verzuim door de aanslag op te leggen voor het plaatsvinden van de boekencontrole.

Willekeurige selectie door de computer De inspecteur stelde dat ondernemingen die geselecteerd worden voor een boekencontrole, willekeurig door de computer worden uitgekozen. De geautomatiseerde selectie houdt geen verband met de feitelijke situatie van een onderneming. In dit geval speelde het feit dat de bv nog geen aangifte had gedaan, geen enkele rol bij de uitverkiezing voor boekencontrole. De inspecteur was weliswaar niet op de hoogte van de selectie voor de boekencontrole, maar dat was volgens de rechter geen probleem. De inspecteur had zijn primitieve aanslag gebaseerd op de voor hem beschikbare gegevens. Van ambtelijk verzuim was geen sprake omdat het boekenonderzoek ten tijde van het opleggen van de aanslag nog niet was gestart en zelfs nog niet was aangekondigd.

Nieuw feit door de bv zelf aangedragen Voor een navorderingsaanslag is een nieuw feit nodig. De bv had dit nieuwe feit zelf geleverd door alsnog aangifte te doen. Omdat het opgegeven bedrag aanzienlijk afweek van de primitieve aanslag, was de inspecteur gerechtigd om een navorderingsaanslag op te leggen. Het beroep van de bv ging dus van tafel, de navorderingsaanslag bleef in stand.

Bron: BV rendement en Gerechtshof Amsterdam 30 januari 2014, ECLI (verkort): 177.