Alles is weer in beweging

Het zal u niet zijn ontgaan. De bladeren aan de bomen zijn verkleurd en beginnen af te vallen. De klok is weer terug waar hij hoort en ons bioritme neemt normale vormen aan. Voor mensen die gevoelig zijn voor licht zijn het minder leuke tijden. In het donker naar kantoor, in het donker terug naar huis. Thuis zijn we al Sinterklaasliedjes aan het oefenen. De grote schaal met mandarijnen en walnoten kondigt de komst van de Goedheiligman aan. Verklede en geschminkte kinderen hebben de snoepvoorraad doen slinken als tegenprestatie voor het verdrijven van boze geesten. De stress over de wijze waarop we dit jaar Kerst vieren is voelbaar, maar we hebben gelukkig nog tijd om hierover te beslissen. Wat is het toch mooi om in een deel van de wereld te leven waarin de seizoenen zo verschillend zijn.

Het lijkt wel of die economie voelt dat we weer allemaal aan het werk zijn. De drukte nam niet echt af tijdens de herfstvakantie. Er ontstaan werkachterstanden, dat is een nieuwe dimensie. We komen overal handjes te kort, de uitzendbureaus beleven gouden tijden. Dat geldt in niet mindere mate voor de makelaars. Na jaren van kommer en kwel zijn ze momenteel hotter dan nooit tevoren. In de grote steden proberen huizenkopers makelaars te verleiden met cadeaus en andere giften om maar in aanmerking te mogen komen voor het huis dat hun bekoort. Binnen enkele uren moeten ze beslissen, voorbehouden worden door verkopers niet aanvaard. Of we op weg zijn naar een nieuwe bubbel zal de tijd moeten leren, maar door deskundigen wordt hier al voor gewaarschuwd. Het lijkt wel alsof we weinig hebben geleerd van de crisis, maar ik geloof dat ik dat al vaker heb geroepen vanaf deze plaats.

Het op gang komen van de huizenmarkt is te danken aan het voorlopige einde aan de onzekerheid die de overheid heeft opgeroepen. Denk aan het gedoe rond de hypotheekrenteaftrek. We zien in de aangiften inkomstenbelasting de financiële gevolgen voor huizenbezitters en ik neem regelmatig de term diefstal in de mond, maar we slikken het morrend en passen ons aan; een typisch Nederlandse eigenschap. Door de banken weer meer ruimte te geven in de woningfinanciering is het vliegwiel gaan draaien. De gemeenten wrijven zich al in hun handen met het oog op de komende taxaties van woningen. Zouden ze nu de tarieven weer gaan verlagen? Ik hoor het u zeggen.

De situatie in de bedrijvenmarkt loopt hier nog achteraan. Daar is nog geen sprake van een ruimer financieringsbeleid van banken. Het is nog steeds een champagnemoment als er een bank gevonden is die een businessplan wil financieren. De overheid moet hier de teugels laten vieren, net als in de woningmarkt. Ondernemers willen heel graag, maar hebben financiële resources nodig om hun plannen te realiseren. Dan creëren ze meer rendement dan de rente die ze moeten betalen, dan groeit de werkgelegenheid en stijgen de belastinginkomsten. In de verkiezingsprogramma’s die we in deze dagen voorgeschoteld krijgen, zie ik nog weinig hoopgevends terug. We zijn nog vooral bezig met vluchtelingen, met de invloed die we zelf hebben op het levenseinde en met een onzinnig verdrag met Oekraïne. Dat de uitslag van een referendum zo wordt genegeerd, is natuurlijk waardeloos voor het vertrouwen van kiezers. Het is wel een genot om te aanschouwen hoe de dames en heren politici dat recht praten.

Geniet van de natuur in de herfst, laat u niet deprimeren, maar geloof in de toekomst. En zing veel Sinterklaasliedjes, dan zal de schoorsteenpiet u belonen!